De architect aan het woord
Arne Lijbers van Mecanoo architecten staat samen met BPD, Dura Vermeer en de gemeente Diemen aan de basis van Park Valley. Een plan waarin je groen woont, als in een stadspark. En dat vlak bij Amsterdam. Vol enthousiasme vertelt hij hoe er door bundeling van krachten een prachtig plan is ontstaan.
Team als sleutel tot succes
Arne Lijbers: "Het gebied Holland Park West is een onderdeel van het grote masterplan Holland Park in Diemen. Mecanoo, BPD, Dura Vermeer en de gemeente Diemen ontwikkelen hier Park Valley. Het is een plan voor een brede doelgroep, met een hoge dichtheid en met veel aandacht voor de architectuur, integratie van water en groen, biodiversiteit, inclusiviteit en duurzaamheid. Zo’n complex plan staat of valt met een goed integraal team. Door ontwerper, ontwikkelaar, bouwer en afnemer samen aan tafel te brengen, komen diverse expertises bij elkaar. Een dergelijke nauwe samenwerking is de sleutel tot succes."
Met oog voor de toekomst
In december 2019 heeft het team de tender gewonnen. Het plan heeft de hoogste beoordeling van de jury ontvangen voor de ruimtelijke kwaliteit, bestaande uit stedenbouw, landschap en architectuur. Met daarbij een zeer hoge score voor het ontwerp van de school en voor de duurzaamheidsambities, waarmee duidelijk is dat de toekomst van jongeren heel belangrijk wordt gevonden. Lijbers: "In de tender zijn veel eisen gesteld, waaraan we in ons schetsontwerp hebben voldaan. Uiteraard met de hoogste kwaliteit. Deze lijn zetten we momenteel door in het definitief ontwerp."
Wonen in een stadspark
Kenmerkend in het ontwerp voor Park Valley is dat zowel landschap als identiteit centraal staan. Een landschap waarin zoveel mogelijk interactie tussen bewoners kan plaatsvinden. In een wijk waar de architectuur per gebouw, cluster en wijk een sterke identiteit creëert voor de diverse bewoners. "Diemen is met hoge snelheid én dichtheid aan het herontwikkelen", vertelt Lijbers. "Ook in Park Valley zie je een hoge dichtheid, maar we zijn onderscheidend in de leefomgeving. De woningen staan in een landschap met veel water en groen, met zachte overgangen van de woningen naar de openbare ruimte. Deze groene omgeving is door iedereen te gebruiken. We bieden letterlijk ruimte, als wonen als in een stadspark."
Licht, lucht en ruimte
Lijbers licht het plan toe: "Stedenbouwkundig hebben we een opzet gemaakt met 2 assen, een groene as en een water-as, die elkaar kruisen. Zo ontstaan er 4 woonclusters. De woongebouwen zijn hoger aan de randen en geven de contouren van de wijk aan. Ze worden lager richting de assen, zodat licht, lucht en ruimte wordt gecreëerd voor het groene, waterrijke park in het hart van de wijk. Ieder wooncluster heeft zijn eigen identiteit. Het ene cluster kenmerkt zich door een heuvel middenin, de andere door het water dat door deze buurt stroomt."
Community-gevoel
"Elk cluster heeft bovendien zijn eigen besloten binnenhof, waar buurtbewoners elkaar tegenkomen en kinderen kunnen spelen. Het is een hoogwaardig leefgebied waar je zowel binnen als buiten je eigen plek kunt creëren. Maar waar je ook onderdeel van het groter geheel kunt zijn. Waar je een community kunt vormen binnen je gebouw, cluster of wijk. De binnenhoven van alle clusters lopen uiteindelijk over in het centrale park. Waar je ook het buurthuis vindt, hét ontmoetingspunt van de wijk. Hier tref je elkaar bijvoorbeeld voor een kopje koffie, om te sporten, of om de deelauto te reserveren."
Schoolplein als verbindend element
Naast het buurthuis is ook de school een belangrijk verbindend element in Park Valley. De brede school ligt aan het park en biedt straks ruimte aan zo’n 700 basisschoolleerlingen, een kinderdagverblijf en peuterspeelzaal. "Het schoolplein moet een plek zijn waar alle kinderen, en alle bewoners van de wijk, elkaar kunnen ontmoeten. Er komen dan ook geen hekken om het plein, maar we zorgen dat het schoolplein met een zachte overgang aansluit op de publieke groene ruimte. En uiteraard is het veilig. Kinderen krijgen in Park Valley alle mogelijkheden om hun omgeving te ontdekken, op school en daarbuiten."
Ontdek je omgeving
Hier in Park Valley krijg je alle ruimte om te ontdekken. Iedereen, niet alleen de kinderen! De wijk is autovrij, de wandelaar en fietser staan centraal. Lijbers: "Je wordt voortdurend uitgedaagd om verder te kijken. Je zet steeds een stapje verder: van je eigen woning naar je wooncluster, naar de wijk, naar wat daarbuiten ligt. Je ontdekt elke dag wel iets nieuws. En dat kan ook goed in de natuur van Park Valley. We zorgen voor natuurlijke speelplekken en voor een hoge biodiversiteit, waardoor je elke keer weer nieuwe flora en fauna kunt ontdekken."
Veilige en diverse groene buurt
De locatie van Park Valley is nu deels een dichtbegroeid park met een lage biodiversiteit. "Binnen Park Valley zorgen we voor een open en groene omgeving, zodat je je altijd veilig kunt voelen in de natuur", geeft Lijbers aan. "We brengen een grote verscheidenheid in beplanting aan. Er komen in Park Valley zelfs volwassen planten en bomen. Ook de gebouwen worden groen, er groeien letterlijk planten tegen de gevel en op de dakterrassen. Het groen wordt hiermee onderdeel van de architectuur."
Organische uitstraling
Het landschap en de bebouwing in Park Valley vormen een organisch geheel. Dat zie je onder meer terug in het natuurlijke palet aan materialen en kleuren. "Denk aan zandkleurige gevels of het gebruik van gerecycled hout. Net als de diversiteit van de natuurlijke omgeving, wordt de bebouwing dat ook. Elk gebouw krijgt zijn eigen identiteit. Zo is er een gebouw dat begroeid is en een gebouw met rondom terrassen. Ook zijn er eengezinswoningen aan het park. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: 'ik woon in het groene blokje' of 'in het gebouw met al die terrassen'."
Diversiteit in betaalbaarheid
Naast veel afwisseling in het landschap en de architectuur is er ook een grote verscheidenheid aan woningen. "We willen van Park Valley een aantrekkelijke maar zeker ook een betaalbare woonomgeving maken. Daarom zie je hier een diversiteit in betaalbaarheid: er komt sociale huur, middenhuur en koop. En dat verdeeld over verschillende soorten woningen: van grondgebonden eengezinswoningen met tuin tot maisonnettes met terras tot studio’s. Allemaal mooi gemixt in de wijk."
Voor elke levensfase
"Juist door deze verscheidenheid aan woningen creëren we de mogelijkheid om je hele leven in Park Valley te blijven wonen. Mensen verhuizen namelijk vaak omdat ze een ander type woning zoeken, passend bij hun levensfase, maar willen het liefst wel in hun vertrouwde omgeving blijven wonen. Zeker als zo’n omgeving vlak bij alle voorzieningen ligt. De binnenstad van Amsterdam bijvoorbeeld, of Schiphol: daar ben je slechts één halte van verwijderd."
Duurzaamheid als DNA
Park Valley is ontworpen voor de lange termijn. Al het gekapte hout uit de omgeving wordt hergebruikt en de biodiversiteit van het gebied verhoogd. Het landschap is groen en klimaat adaptief en de gebouwen worden energieneutraal. "Duurzaamheid is het DNA van het plan", stelt Lijbers. "Daar sturen we op in het landschap, bij de bouw, bij de interactie in de wijk en de sociale duurzaamheid. We stimuleren om elkaar te ontmoeten, om te bewegen en om te ontdekken." Park Valley is er voor iedereen, ook in de toekomst.
